Toerist in eigen stad
Coronavirus s*cks… zoveel is zeker.
Maar niet alles is kommer en kwel. Gelijk echte West-Vlamingen neuten en trunten we niet. We maken er het beste van, vaneigens!
We moeten gewoon eventjes op de rem, eventjes op een andere, rustiger manier leven. De grootse reisplannen worden voorlopig in de koelkast gelegd (blèhè). Geen wekelijkse uitstapjes naar het o-zo-dichtbij gelegen Frankrijk, Nederland of (als we eens zot deden) Duitsland; zelfs geen uitstapjes meer in ons eigenste mooi België.
Nee, vertier vinden we nu niet meer op ettelijke kilometers van huis. Integendeel, de wagen staat, los van de noodzakelijke verplaatsingen voor spijs, drank of werk, op stal.
Datgene waar we anders als vanzelfsprekend over heen kijken, blijkt nu een pareltje te zijn. De idyllische natuur in en rond onze vertrouwde 8500 is niet langer normaal, de historiek van onze stad benoemen we niet langer als ‘reeds gekend’; de prachtige gebouwen en monumenten leren we opnieuw waarderen. Meer nog, nu komen zelfs de ontelbare kapelletjes aan de kant van de weg in ons vizier, for real. Niet normaal dus.
Kortom, we leren ons Kortrijk bekijken als een toerist. Trager door de stad laveren, geeft je andere ogen en oren, dat is niet gelogen.
En terwijl we op het gemakske te voet of met de fiets steeds weer, dag na dag, een nieuw stukje Kortrijk spotten (#elkedageenstukjekortrijk), komen tal van vragen over de stad boven borrelen. En in coronatijden wordt een waarom-vraag niet beantwoord met ‘daarom-fullstop’. Nee, komt een vraag, moeten we de dag van vandaag met een deftig antwoord komen. Mocht de keukentafel kunnen praten, dan kon deze onze soms heftige discussies wel bevestigen.
En zo ontdekten we al het een en ander over de stad
15 wistjedatjes over Kortrijk die je nog niet wist ! Hier gaan we
- Wistjedat … ‘Kortrijk’ komt van Cortoriacum, oftewel ‘nederzetting in de bocht van de rivier‘?
In de bocht van de Leie dus. Kortrijk lag ook op de kruising van twee belangrijke Romeinse heerwegen; die van Tongeren naar Cassel en van Doornik naar Oudenburg. Niet slecht toch!?
- Wistjedat … Kortrijk ook wel anders genoemd wordt?
Waarschijnlijk weet je dit wel maar toch blijft het leuk. Op de Groeningekouter midden in de huidige stad werd in 1302 de Guldensporenslag uitgevochten. Het is toen dat het Vlaamse volksleger de Franse ridders in de pan hakten. Terecht dus dat Kortrijk ook wel de Groeningestad of de Guldensporenstad genoemd wordt.
- Wistjedat … de stadsvlaggen verwijzen naar de vele bruggen over de Leie? Maar niet alleen naar de bruggen. De rechte lijn is de Leie en de puntige lijn naar de Kortrijkse daken. Leuk om weten, hé !
-
Wistjedat … de Leie ook wel de Gouden Rivier genoemd wordt?
De bloeiende vlas- en linnennijverheid bracht in de 19de eeuw een ongekende weelde in Kortrijk. Dat die industrie zo succesvol kon zijn, kwam door de nieuwe techniek van het roten van het vlas in de Leie. De Engelse vlassyndicaten die her en der in Kortrijk zaten gaven de rivier deze veelzeggende bijnaam. De rivier was letterlijk en figuurlijk de levensader van de streek.
-
Wistjedat … Manten en Kalle op de Belfort niet de originele beelden zijn?
De klok van het Belfort was blijkbaar de mooiste die Filips de Stoute ooit in zijn leven had gezien. Na zijn overwinning in 1382 op de Vlamingen in Westrozebeke vond hij het gepast om deze klok, inclusief de beelden, naar Dijon mee te nemen. Een oorlogsbuit dus. En die beelden staan nu nog steeds op de Notre Dame van Dijon…
-
Wistjedat … Buda echt naar Budapest is genoemd?
Echt waar ! Toen Vauban (the one and only) eind van de 17de eeuw het reeds bestaande eiland ten noorden van een oude Leiearm liet verstevigen, deed hem dat denken aan het hoger gelegen versterkte Buda en het lager gelegen Pest in Hongarije. Hierdoor zei hij blijkbaar dat hij in Kortrijk ‘Klein Buda’ aan het creëren was. Een benaming die dus nooit verdween. Weet je zelfs dat de Budastraat een van de oudste straten van de stad is?
-
Wistjedat … we de imposante herenhuizen in de Doorniksewijk te danken hebben aan het vlas?
De vlasbaronnen hielden er namelijk van om hun villa’s dicht bij het station, dat toen het bewijs was van industriële vooruitgang, te bouwen. De prachtige herenhuizen hadden zelfs vaak architecten gelinkt aan de huisarchitect van Leopold II.
-
Wistjedat … Overleie letterlijk het deel over de Leie is?
Ten noorden van Buda ligt Overleie; aan de andere kant van de Leie dus. Bij de eerste stadsomwalling lag dit deel van de stad zelfs net buiten de omwalling en had een eigen dialect en eigen gewoontes. Zot hé. Op vandaag merk je nog steeds sterk dat hier een vrijgevochten, artistieke sfeer hangt. -
Wistjedat … het laatste Begijntje ter wereld in Kortrijk overleden is? Inderdaad! Marcella Pattyn noemde ze. Na 72 jaar als Begijn, eerst in Gent, en daarna in Kortrijk geleefd te hebben, stierf zij in 2013 op 92-jarige leeftijd. Eigenlijk wilde zij in het klooster binnen treden. Dit lukte nergens omdat niemand een blinde zuster wilde ontvangen.
-
Wistjedat … de grens tussen België en Frankrijk in Kortrijk bedisseld werd? Ok, toegegeven, het was toen de grens tussen Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk de Nederlanden. Maar de grens die in het Verdrag van Kortrijk in 1820 in het Broelmuseum werd ondertekend, is nog steeds de grens die vandaag bestaat (op enkele details na).
-
Wistjedat … een Kortrijkzaan wel vier bijnamen heeft?
Van ‘dikke nek‘, over ‘Leiepisser’ (tja), tot ‘pastei-eter’ en ‘ennebitter’. De twee eerste spreken voor zich maar zijn echt niet correct 😉; de derde is logisch want Kortrijk is gekend voor zijn lekkere taartjes. De bijnaam ‘ennebitté’ tenslotte kwam er doordat de Kortrijkzaan in zijn dialect de laatste ‘n’ van een woord afkapte, inslikte, afbijtte. Ze spraken dus niet van ‘regengoten’ maar van ‘regegote’. -
Wistjedat … er in Kortrijk nog steeds een deeltje van de Expo 1958 te zien is?
Jawel, echt waar. Op de Expo van 1958 dweepte men met het vakmanschap van de gebroeders De Coene. Hun houten dakgebinte was wereldvermaard en daar wilde men op de wereldtentoonstelling natuurlijk mee uitpakken. En wat goed is, moet niet weg. Na de expo werd het paviljoen gewoon terug naar Kortrijk gebracht. Je kan dit paviljoen zien op de site van Van Marcke (achter de Toyotagarage aan de Pottelberg).
-
Wistjedat … het museum over de vlas, Texture, op de perfecte plaats gelegen is?
Niet alleen vindt het museum onderdak in de gebouwen van een oud pakhuis voor de verzending van gezwingeld vlas (de Linen Thread Company) , maar ligt het museum ook pal aan de Leie, de Golden River… vandaar ook het gouden dak van het museum. Logisch niet?
-
Wistjedat … er vroeger midden in het centrum van Kortrijk een abdij was?
De naam zal je niet verwonderen. Het was de Groeningeabdij waar de zusters Cisterciënzerinnen vanuit Marke binnen de stadsmuren neerstreken. Veel blijft er niet meer over van deze abdij. In wat er nog van rest, vind je nu het Museum 1302.
-
Wistjedat … heel wat groen in Kortrijk er niet altijd was?
Nee, veel vijvers of glooiende bossen zijn eigenlijk oude in onbruik geraakte kleiputten of bestaan uit afgegraven en overtollige klei na de aanleg van de E17. Dat wist je nog niet, zeker?
Je ziet het, veel verrassende wistjedatjes over ons Kortrijk! En er zijn er nog zoveel meer! Heb je een weetje over Kortrijk, laat het ons dan zeker weten. We nemen het met plezier op in een volgend overzicht (eskonpeupejer@telenet.be).
De volgende keer gaan we op zoek naar het groen in en rond de stad. Stay safe dus, maar ook Stay Tuned !