Kinderen en architectuur
Met kinderen naar architectuur gaan kijken. Goed zot ! Een huis is toch gewoon een hoopje stenen, wat glas en een paar deuren, niet?
En als je geluk hebt, zijn de kamers gevuld met wat passende stoelen en tafels. En als je echt veel geluk hebt, is er nog een tuin(tje) bij.
Misschien wel. Maar toch deden we het en gingen we net over de grens naar Villa Cavrois in Croix.
En weet je wat, de stenen, ramen, deuren, meubels én de tuin, die kregen een verhaal; het verhaal van de architect en van de verschillende bewoners. En de kinderen? Die waren enorm onder de indruk en vonden het fantastisch ! Geen seconden hebben zij ook maar gedacht dat zij naar een hoopje stenen en wat glas aan het kijken waren.
Dus ja, de huizen, paleizen, mansions, en konsoorten van Horta, Lloyd Wright, Le Corbusier of Mies van der Rohe.. laat maar komen !
Terug naar Villa Cavrois
Een bezoekje aan deze villa stond al langer op ons verlanglijstje.
Ons vooroordeel van ‘zouden ze wel’ en ‘kunnen we dat wel’ had ons lang genoeg tegengewerkt. Gewoon onze stoute schoenen aan en zeggen: ‘kom, in de auto, we zijn weg, we gaan een heel mooi huis bekijken’. Natuurlijk kregen we de vraag: ‘oei, gaan we verhuizen’. No Way Jose… Alle misverstanden meteen uit de wereld geholpen.
Departement du Nord
Frankrijk is Frankrijk natuurlijk. Het land heeft heel veel troeven en charmes maar de banlieues zijn toch altijd iets speciaals, zeker die in het Departement du Nord. Soit, part of the deal. Eventjes doorbijten, want wat kwam, valt hier niet mee te vergelijken.
Je komt in een oase van rust terug. Als je het niet zou weten, zou je denken dat je door het mondaine Sint Martens Latem rijdt. Je begrijpt het dus… gezellige lanen geflankeerd door platanen en achter iedere haag een gigantische villa à la English Cottage, neo-regionalistische of eender-welke-andere-landelijke-stijl; de ene nog groter dan de andere. Niet meteen een buurt waar je een modernistische woning zou verwachten. En toch, die staat er.
Averechtse textielbaron
Het is niet moeilijk om Villa Cavrois te vinden en te herkennen.
De opdrachtgever van deze villa, textielbaron Cavrois (hence the name – hoe kan het ook anders –), vergaarde zijn fortuin door in Roubaix luxe stoffen voor de Parijse notabelen te fabriceren, wilde dat het nieuwe huis van zijn gezin met 7 kinderen zo anders was dan de andere huizen van die tijd. Correctie: de eerste plannen die getekend werden, toonden een huis in de gekende lokale neo-regionalistische stijl (lees: grote landhuizen). Pas toen Cavrois in Parijs de kubistische ideeën van architect Mallet-Stevens leerde kennen, gooide hij het over een héél andere boeg. Plots had hij genoeg van het bestaande establishment en wilde een statement maken. En of hij dit deed. Geïnspireerd door het stadhuis van Hilversem, werd een villa met een bewoonbare oppervlakte van niet minder dan 2800 m² (op wel 5 ha) opgetrokken, in saffraangele gevelstenen en de bestaande uit kubistische vormen. Het is een understatement om te zeggen dat deze villa niet was zoals de andere.
De Villa kan op zich al een heel verhaal vertellen. Van woonhuis van een groot-gezin, over kazernement voor meer dan 200 Duitse soldaten, een meergezinswoning voor de 2 zonen, tot uiteindelijk – na de door van de Lucie Cavrois in 1986 -een leegstaand pand. Tijdens het dralen van de Franse overheid die maar niet kon beslissen wat met het pand te doen, viel het volledig ten prooi aan krakers en nam de natuur het stilaan terug over.
Monnikenwerk
Pas in 2000 keerde het tij. De Franse overheid besliste om de villa aan te kopen. Helaas stemde zij toen in dat de verkoper op een deel van het gigantische park huizen mocht bouwen. Zo komt het dat de tuin die nu nog te zien is, slechts een deel van de oorspronkelijke parktuin is; weg boomgaard, moestuin en rozentuin.
Na lang beraad, werd uiteindelijk beslist om de villa heel minutieus volgens de oorspronkelijke bouwplannen uit het interbellum op te bouwen. En dat mag letterlijk genomen worden. Op basis van de oude plannen en de gesprokkelde foto’s van destijds werd haast op de millimeter nauwkeurig alles terug opgebouwd. Van de meubels, tot de parket, tot zelfs de tekening in de marmeren tabletten in de ontvangstruimtes of badkamer. Alles moest exact worden zoals in de tijd dat de familie Cavrois het pand betrok. Het monnikenwerk duurde 11 jaar en kostte een slordige 23 miljoen euro. slik.
Maar door dit titanenwerk en door de besteding van die onnoemelijk vele Euro’s, kunnen we dit unieke pand nu terug bezoeken. En dat is echt de moeite waard.
Binnenin
Eenmaal binnen in de woning, ga je van vertrek naar vertrek (de ruimtes kamers noemen zou eigenlijk wat denigrerend zijn) en kan je niet anders dan bijzonder verwonderd zijn over dit huis. Steeds weer moesten we onszelf er aan herinneren dat dit pand gebouwd is in de jaren ’30 van vorige eeuw want dit lijkt helemaal niet zo.
Dit pand moet bij de bouw ervan bijzonder futuristisch geweest zijn. Het was lang niet standaard dat een huis over centrale verwarming beschikte, over telefoon in élke kamer, dat élke kamer een eigen badkamer had, dat het huis enkel verlicht werd met indirecte verlichting, dat er overal ventilatie was, … noem maar op. Alles was in 1932 aanwezig ! En dan spreken we nog niet over de gebruikte materialen. Ook deze waren revolutionair voor die tijd: staal, metaal, beton, naast natuurlijk ontelbare hoeveelheden marmer uit alle windstreken en het beste van het beste hout voor meubels en parket.
Fenomenaal ! Toen, absoluut, maar ook na de renovatie.
Het loont dan ook de moeite om in de laatste kinderkamer in de kindervleugel op de eerste verdieping te gaan. Die kamer is namelijk bewust met rust gelaten. Er zitten natuurlijk wel weer ramen in de kamer maar voor de rest kijk je alleen maar op restjes van oud plamuur, oorspronkelijke verfresten en beton. Voorts kan je in de kelders van de woning afzakken en daar in de garage een film over deze intense renovatie zien. Moet je zeker doen !
Tips
- Zonder dat we het wisten, bezochten we de villa op een eerst zondag van de maand tijdens het winterseizoen. Dit betekent dat de toegang gratis is. Goede zaak dus. Dit betekent helaas ook dat er geen audiogidsen ter beschikking waren. Dit vonden we – natuurlijk (ons kennende, grote fans van audiogidsen) – bijzonder jammer. Nu, het bezoek zonder die gids was ook al de moeite waard maar toch zijn we benieuwd welke petites histoires op de gidsen te horen zouden geweest zijn. Misschien moeten we wel eens teruggaan binnen kort. Van half maart tot oktober is er een tijdelijke expo met het ontwerpersduo Muller-Van Severen.
- Begin je bezoek met een wandelingetje in de tuin. Ideale start omdat je zo voeling krijgt met de enorme omvang van de villa. Het maakt het bezoekje binnen wat makkelijker.
- Neem nadien nog een kijkje in het parkje achter de hoek. Dit parkje draagt de klinkende naam van Mallet-Stevens. Wij zullen er de volgende keer ook eens binnen springen. Zag er veelbelovend uit !
Aanrader?
Wat dacht je? Zonder twijfel: JA.
Praktisch
Het huis ligt in het Noord-Franse Croix. Veel informatie vind je ook op de site.
In de buurt
Als je dan toch in de buurt bent, kunnen we wel volgende andere plekjes aanraden:
- Rijsel maar haar verrassende zoo!
- Roubaix met La Piscine
- Villeneuve d’Asque – LaL
