That bridge
Wie Mostar zegt, zegt natuurlijk ‘dé brug‘.
De Stari Most, zoals de brug noemt, of de oud brug, is een icoon en heeft zelfs de stempel van Unesco Werelderfgoed gekregen.
Door een enkele brug over de Neretva werd (en helaas wordt) de stad in Bosnië verdeeld tussen het katholieke deel en het islamitisch deel; tussen de Bosnische Kroaten en de Bosniakken dus.
Een vat vol symboliek
Iedereen uit onze leeftijdscategorie (en ouder) zal zich de beladen spanning nog wel herinneren die begin de jaren 90 rond de brug hing. Zeggen dat er rond die brug tijdens de balkanoorlog hevige gevechten plaatsvonden, is een zwaar understatement. De brug was zo symbolisch dat ze moest en zou vallen. In november 1993 begon ons tv-journaal steevast met de zinsnede ‘de brug is nog niet gevallen’. En eenmaal gevallen – wat ook betekent meer dan 2000 gesneuvelden later – kwam er plots een eind aan de gevechten in Mostar. Om maar te zeggen dat die brug vol hangt van symboliek.
En net daarom wilden we ook wel per sé naar die stad in het zuiden van Bosnië, al betekende dit wel een fiks ommetoertje van 2 uur heen en 2 uur terug.
Maar als je op bijna 1800 km van huis zit, maken die 260 km extra niet veel uit, niet?
En zo reden we op een snikhete zomerdag richting Mostar. De kinderen, bijzonder benieuwd naar die brug waar zij ons al geregeld hadden horen over vertellen; wij met een gezonde nieuwsgierige spanning; geen nerveuze spanning want we waren al gewoon geworden om door het bijzondere landschap van Bosnië te rijden en hadden het leren appreciëren !
Parkeren op zijn Bosnisch
Parkeren in de buurt van de oude stad is geen sinecure, al moesten we wel een paar keer ’toerke-blok’ rijden om echt te geloven dat de parkeerplaatsen die op maps aangegeven waren, inderdaad die plaatsen in de achter – of voortuinen van particulieren of hotels waren. Geen Interparkings, Indigos of konsoorten maar gewoon particulieren die door mee te zeilen op de golven van het opbloeiend toerisme een graantje mee proberen te pikken (who can blame them...). Bijzondere sfeer dus. We werden letterlijk met open armen ontvangen door de ‘parkeerwachter’ en kregen bij het betalen van het parkeergeld, gratis en voor niets een gezellige babbel. #welike
Kronkelende steegjes
Al snel stonden we pal in het oude deel van de stad, noem het maar het toeristische gedeelte van de stad. Het is een amalgaam van tegen elkaar aanleunende huizen, kronkelende steegjes van een bonte verzameling kasseien, pittoreske brugjes en de obligate souvenirwinkeltjes. Typisch een oude stad en tóch uniek in zijn soort. Het is er verrassend groen, het gaat er omhoog en omlaag op een heel kleine oppervlakte en er is een opbod van kerktorens groot en klein en minaretten om het hoogst.
Op naar de brug
En er is natuurlijk ook die brug.
We besloten de kalmte van de rivier op te zoeken en de brug te bewonderen van aan de oevers van de Neretva. En van daar beneden keken we vol verwachting naar de lokale durfals die – onder het ophitsende applaus van de toeristen en enkel wanneer het potje van de opgehaalde fooien vol genoeg was – een sprong van de brug waagden.
We waren bovendien lang niet de enige die de verfrissing van het water wel konden appreciëren. Voor de locals is het blijkbaar niet meer dan normaal om eventjes die koelte op te zoeken.
En net dat vinden we leuk. Op een afstand, tussen de lokale bevolking, het toeristisch spektakel aanschouwen zonder er zelf écht deel van uit te maken. Het zal je niet verwonderen dat we aan het uitzoeken van souvenirs in het zoveelste souvenirwinkeltje een gloeiende hekel hebben. Liever snuisteren in de plaatselijke supermarkt naar nieuwe smaken of ergens in een verloren winkeltje een leuk hebbedingetje vinden. Elk zijn ding natuurlijk 😉 .
Aanrader ?
Toch wel ! Al moeten we toegeven dat we een heel andere sfeer hadden verwacht. Het is alsof ze nu alles op het aantrekken van de toeristen gezet hebben en op die manier zoveel als mogelijk hun verleden willen vergeten. Nergens voor nodig natuurlijk. Je verleden vormt je en maakt dat je bent wie je nu bent.
Pas op, het verleden is wel degelijk nog aanwezig. Passeer maar eens langs de beruchte snipertoren die als stille getuige plots aan de rand van de stad opduikt. Een onmiskenbare getuige van een wrede periode uit hun geschiedenis.
En wat met de vete ?
En die vete tussen de moslims en de katholieken, leeft die nog steeds? Yup ! Helaas wel.
Merk je hier iets van? Nee, niet echt en dan toch weer wel. Het is absoluut niet dat er een beladen sfeer hangt zoals in Noord-Ierland of in Baskenland.
En toch is de vete er nog en die gaat soms ver. Het verhaal gaat namelijk dat bij het wereldbekende jaarlijkse brugspringevenement (je weet wel, die van Redbull) enkel Bosniakken springen omdat de brug nu eenmaal in het oosten van de stad ligt en daar voornamelijk nog Bosniakken wonen. De Kroaten zijn er dan met geen stokken naar toe te krijgen.
