Spookstad Doel
Doel.
Iedereen heeft er minstens één nodig, een doel.
En in Doel hadden ze er een, en wat voor een: mogen zijn, mogen blijven, mogen bestaan.
Met hand en tand hebben enkele hardnekkige inwoners van deze deelgemeente van Beveren, daar aan de oevers van de Schelde hun recht op voortbestaan verdedigd. In een niet zo ver verleden was er het fameuze plan om ook dit dorp, net zoals onder meer Oosterweel of Wilmarsdonk van de kaart te vegen om er plaats te maken voor een nieuw dok van de haven van Antwerpen.
Het werd een onwaarschijnlijke procedureslag, een strijd tussen economie en ecologie, tussen economie en het recht om er te kunnen blijven wonen.
Het is een waar kluwen wat er over deze plaats op verschillende niveaus en door verschillende instanties al dan niet beslecht werd. We laten dat potje hier fijntjes gesloten. Wil je toch wat dieper graven in dit onderwerp, luister dan zeker eens naar de podcast (Doel. Een Vlaamse Thriller aan de Schelde.) die wij tijdens de doorreis beluisterden.
Steekspel
Feit is dat – minstens voorlopig – de ‘Doelenaars’ het pleit gewonnen hebben, maar tegen welke prijs? De tol die van vele inwoners tijdens het juridische steekspel op persoonlijk vlak geëist werd, is hallucinant.
En dat zagen en voelden we ontegensprekelijk terwijl we door het straten en stegen van het Dorp slenterden. Om krakers tegen te gaan, werden alle niet bewoonde gebouwen met metalen panelen dichtgespijkerd. Kijk gerust eens door de vele perforaties naar binnen. De interieurs liggen er nog bij zoals die in 2006 door de laatste krakers achtergelaten werden. De tijd is binnen in de huizen dus blijven stilstaan.
Graffiti
Dit kan zeker niet gezegd worden van de gevels van de huizen. Langzaamaan neemt de natuur het er terug over. Je weet wel: Nature reclaims. Maar waar dit nog niet gebeurd is, konden we – naast de obligate tags of andere krabbels en probeersels, ook ware pareltjes van graffiti vinden.
En daarvoor is het echt wel best de moeite om eens een ommetje te maken naar het dorpje.
Let ook eens op het stratenplan. Het is blijkbaar de enige plaats in ons land waar de wegen volgens een dambordstructuur aangelegd zijn. Dat is blijkbaar nog een erfenis van de planmatige inpoldering en herinrichting van het dorp in de 17de eeuw na de oorlogsinundaties. Leuk weetje, niet?
Koeltorens
En hoe hard er gevochten is voor het voortbestaan van Doel als dorp, zo hard is er ook gevochten tegen het voortbestaan van Doel als kerncentrale… Goed of slecht, het is niet aan ons om hier een oordeel over te vellen. Feit is wel dat de aanblik van de rijzige koeltorens, waaruit een gigantische steeds weer veranderende wolk van onschuldige waterdamp ontsnapt, tegen de heldere blauwe hemel een fascinerend zicht is.
Pas op: het is geen volledig spookdorp. Op vandaag zouden er nog 15 mensen verblijven. Ga dus niet zomaar ergens heen of neem niet zomaar ergens een foto van; je zou dat ook niet graag hebben. Aan de naambordjes en de waarschuwingsbordjes te zien, wordt de privacy van deze bewoners wel eens te veel met de voeten getreden. Foei. Niet doen. Nooit doen.
Bootje varen
Als je in Doel bent, kan je even via het prachtige Fort Liefkenshoek rijden om daar via een overzetboot naar de rechteroever van de Schelde varen om zo ook een ander bijna verdreven dorpje te bezoeken, Lillo. Ook bijna verdwenen; maar zeker niet helemaal. De woningen binnen het Fort van Lillo werden gered van de sloophamer. Al een geluk want het is er ronduit prachtig. Verbonden door hetzelfde lot maar toch zo verschillend.
Waar Doel gekleurd is door de vele graffiti, is de overwegende kleur in Lillo, de kleur van de natuur. Lillo is nog kleiner dan Doel. Hanteer je een goede staptred, dan ben je er misschien wel in 5 minuten dwars door gestapt. Wij hadden geen haast, dat mag je ook niet hebben in Lillo. Lillo en een jachtig bestaan, dat rijmt niet. Neem dus je tijd om je op een bankje te zetten en gewoon te genieten. Wat bijzonder leuk is, is dat door vzw Open Doek via een QR-code een kort luisterverhaal van een 10-tal minuutjes kan luisteren. En zo kan je ook niets anders dan onthaasten.
Wat vonden we er van?
We kunnen heel kort zijn. Gewoon doen! Het zijn unieke plekken in België en zolang je die nog kan bezoeken, moet je dat gewoon doen.